پخش زنده
امروز: -
در شب میلاد امام حسن مجتبی (ع)
شور کودکانه در آیین سنتی گرگیعان
امشب کودکان جنوبی خانه به خانه شادباش می گویند و چشم روشنی می گیرند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز آبادان، گرگیعان یا قرقیعان نام یک آیین سنتی رایج بین مردم عرب خوزستان و کشورهایی مثل عراق، کویت، بحرین و امارات متحده عربی است که در شهریور ماه ۱۳۹۵ به عنوان میراث معنوی مردم عرب ایران به ثبت ملی رسید.
این آیین که ریشه‌ای تاریخی دارد در نیمه ماه رمضان توسط کودکان اجرا می‌شود.
نام اصلی این آیین «قرقیعان» است ولی با توجه به این‌که مردم عرب خوزستان حرف «قاف» را در بیشتر کلمات «گاف» تلفظ می‌کنند به آن «گرگیعان» می‌گویند.
در مورد ریشه و معنی کلمه «قرقیعان»
در مورد ریشه و معنی کلمه «قرقیعان» نظرات متفاوتی وجود دارد؛ برخی معتقدند این کلمه از «قرع الباب» به معنای درب‌زدن گرفته شده‌است؛ به خاطر این‌که کودکان درب خانه‌ها را برای دریافت شیرینی و عیدی می‌کوبند.
نظر دیگری که در باب معنی «گرگیعان» آمده‌است این است که می‌گویند از کلمه «قرّةالعین» گرفته شده که به معنای شادی و سرور انسان است و از آن جایی که مراسم گرگیعان مصادف می‌شود با تولد حسن بن علی (مجتبی) و خوش‌حالی پدربزرگ وی، محمد بن عبدالله برای تولد اولین نوه‌اش، می‌گویند که مردم برای عرض تبریک به علی بن ابی‌طالب و همسرش فاطمه زهرا «قرة عین! قرة عین!» گویان به درب منزل‌شان می‌رفتند و کم‌کم به صورت مناسبتی هرساله در میان مسلمانان رواج گرفت؛ اما گویا در محدوده تولد حسن بن علی و برخی مناطق مجاور از جمله خوزستان باقی می‌ماند.
شیوه اجرا
در شب پانزدهم ماه رمضان، بچه‌های کوچک عرب خوزستان پس از افطار، لباس‌های محلی خود را پوشیده، و با شور و شعف به کوچه پس‌کوچه‌های شهرها و روستاهای عرب‌نشین می‌روند و با آویختن کیسه‌هایی از پیش تهیه شده بر گردن، برای جمع‌آوری عیدی و شیرینی ماه رمضان درب خانه‌ها را می کوبند.
گرگیعان همراه با شعرخوانی کودکان
در این آیین سنتی کودکان پشت در خانه‌ها شعر می‌خوانند.
«ماجینه یا ماجینه حل الکیس و انطینا» (آمدیم و آمدیم – در کیسه را باز کن و به ما عیدی و شیرینی بده)
کودکانی که دست‌جمعی برای گرفتن عیدی به کوچه‌ها می‌روند، دو گروه می شوند، گروه نخست می گویند: «گرگیعان و گرگیعان» و گروه دوم جواب می دهد: «الله یعطیکم رضعان» (خدا به شما بچه دهد) یا این‌که «گرگیعان و گرگیعان؛ الله ایخلی اولیدکم» (خدا پسرکوچولویتان را نگه دارد).
سپس اهالی خانه‌ها به بچه‌ها باسورک (بادام)، شیرینی و عیدی می‌دهند این مراسم تا پاسی از شب نیمه ماه مبارک رمضان ادامه می‌یابد.
نظر شما